De blijde boodschap van Paul Schnabel

Vanmorgen heeft directeur cultureel planbureau Paul Schnabel in Buitenhof uitgelegd dat Nederland een tevreden land is en waarom. Kundig, blijmoedig glimlachend als een goeroe legt hij uit dat Nederland even tevreden is als in 1970. Iets minder tevreden weliswaar dan de Denen. Denemarken is echter drie maal kleiner dan Nederland. Schnabel kent de cijfers van zijn bureau. Blije cijfers! Wat een zegen om in deze donkere tijden weer eens een zo blij gezicht te zien van een zo kundig persoon die zoveel weet over alle niveaus van onze samenleving. En daarover zo welbespraakt getalsmatige informatie verstrekt. Durf onder deze indringende blijdschap maar eens te beweren dat je helemaal niet tevreden bent en waarom. Politieke partijen missen een achterban zegt Schnabel , er is geen continuïteit meer en de elite heeft zich teruggetrokken. 'Zij is particulier geworden". Onder elite verstaat hij: cultuurleiders in het sociale middenveld. De elite staat volgens Schnabel, als men hem goed beluistert, ten dienste van de bestaande politieke en economische structuur. Althans zo behoort het volgens hem te zijn. De elite is in zijn ogen een structuurbevestigende maatschappelijke categorie. Onze elite moet dus ook weleens vervelende boodschappen uitdragen, zo stelt hij. [Zijn we in Noord Korea??] Daar heeft onze elite vandaag niet zoveel zin is, omdat de boodschap zo moeilijk is: harder en langer werken bijvoorbeeld. Schnabel, die na vele boeken nu kennelijk nog slechts cijfers leest, ziet dus helemaal geen elite meer. Hij rekent de elite dus niet meer mee [ zijn er geen cijfers voor in zijn modellen?] .Een kritische en intellectuele houding ten aanzien van de verschrikkelijke domheid, de afgrijselijke cultuurvijandigheid waarmee we heden zitten opgescheept, moet je bij deze blije mens niet zoeken. Is hij zelf onderdeel geworden van het planmatig model dat hij ons uitlegt? Behoorde immers niet ook hij, voordat hij zijn baan als rekenmeester aannam, ooit tot een elite? Een elite die ongeacht de politieke omstandigheden een continuïteit van beschaving en eruditie vertegenwoordigt en verdedigt? Mag hij soms niet meer mee doen? Mogelijk is dit zijn pijnpunt, zijn motief om de elite te reduceren tot 'iets particuliers'. De kritische intelligentia in Nederland, de elite, is vandaag immers waakzamer dan ooit. Zij laat zich niet corrumperen tot het verkopen van slechte boodschappen vanuit de waan van de dag.

Een sociaal en economisch planbureaudirecteur in het Nederland van vandaag participeert q.q. niet in een kritisch model.

Het tevreden gekwebbel van de voormalige intellectueel Paul Schnabel zal de elite dan ook gaarne missen.